skich, pozbawionych nawet dłoni, przybliża miniaturę Kodeksu Gertrudy do takich greckich przedstawień, jak w przytaczanych już rękopisach: w Parmie (cod. 5, fol. 5), wiedeńskim (cod. suppl. gr. 52, fol.1v) i paryskim (cod. gr. 1208, fol. 113v). Na gruncie sztuki ruskiej miniatura w Kodeksie Gertrudy pozostaje najstarszym zachowanym przykładem obrazowa- nia chórów anielskich. Kolejne pochodzą dopiero z drugiej połowy XII wieku: we fresku w Arkażach (jak już wspomniano, cherubiny nie zachowały się) oraz na rewersie nowogrodzkiej ikony Mandylion (Moskwa, Galeria Trietiakowska), gdzie cherubiny i serafiny wraz z archaniołami Michałem i Gabrielem ukazane są w adoracji narzędzi Męki Pańskiej. Stałym motywem ikonograficznym formuły Maiestas Domini są natomiast cztery istoty-bestie (gr. zodia, łac. animalia) z wizji teofanicznych: człowiek, lew, wół i orzeł. Biblijny opis określa ich cielesny kształt (Ks. Ezech. 1, 1-28; Apok. 4, 1-11), konsekwentnie przestrzegany w ikonografii, natomiast przydane im atrybuty, nimby i księgi, wprowa- dzone w ślad za egzegezą, w sztuce były niekiedy pomijane, szczególnie w okresie przedikonoklastycznym.        

W średniowieczu, gdy ostatecznie powiązano je z czterema ewangelistami, przeważało już tradycyjne wyobrażenie uskrzydlonych istot w nimbach i z księgami. W Kodeksie Gertrudy ukazane są zgodnie z ogólną średniowieczną tradycją ikonograficzną: w nimbach i z księgami. Jeden wszakże rys tego ujęcia wskazuje jednoznacznie na bizantyński rodowód przyjętego tu wzoru: wół i lew ukazane zostały bez skrzydeł. Wyobrażenia bezskrzydłych lwa i wołu stanowiąregułę w średniobizantyńskiej ikonografii Maiestas Domini, występują m.in. w miniaturze tetraewangeliarza cod. 5 w Parmie, synajskiej ikonie z końca XI wieku czy w miniaturze ewangeliarza z początku XII wieku (Wenecja, Bibl. Marciana, cod. gr. Z 540, fol. 11). Takie ich wyobrażenie przyjęła też sztuka Rusi Kijowskiej: w obu najstarszych ruskich ewangeliarzach, Ewangeliarzu Ostromira z 1056-1057 roku (ff. 87v, 126) i Ewangeliarzu Mścisława z około 1113 roku (ff. 69v, 123v) wół i lew towarzyszące ewangelistom, odpowiednio Łukaszowi i Markowi, także nie mają skrzydeł. W sztuce karolińskiej i ottońskiej konsekwentnie - o ile udało się to stwierdzić - cztery istoty ukazywane są ze skrzydłami.