Monomach w
konstantynopolitańskiej mozaice, albo też diadem, już nie używany na dworze
bizantyńskim, ale ciągle obecny w sztuce. Koronę księżnej Ireny identyfikuje
jako modiolos ze sterczynkami nałożony na chustę.
S.A. Wysocki poprzestaje
na ogólnym stwierdzeniu, że Jarosław nosi stemmę, a Ingigerda - koronę, dopuszczając
możliwość wprowadzenia drobnych zmian ich kształtu przez A.
van Westerveldta. Tymczasem wydaje się, że zmiany wprowadzone przez holenderskiego
mistrza, który na ogół starał się wiernie powtarzać pierwowzór, są w istocie nieznaczne.
Zauważmy najpierw, że na przerysie korony Włodzimierza i Jarosława są identyczne, natomiast
różni się od nich, choć w
niewielkim stopniu korona Ingigerdy, można więc założyć, że i w o
ryginalnym malowidle książęce korony były w taki właśnie sposób zróżnicowane. Jednak, co
ważniejsze, A. van Westerveldt znakomicie uchwycił ich najbardziej charakterystyczne cechy:
wąską opaskę z perełkowaniem na brzegu, przymocowane do niej trójkątne sterczynki oraz poprzeczny,
wysadzany perłami kabłąk z krzyżem. Podobny typ korony występuje w przytaczanej już
miniaturze w Psałterzu Barberini.
Jednak w porównaniu z nią na przerysie brak tak
charakterystycznych prependouliów, które konsekwentnie widnieją na
wszystkich monetach z wizerunkiem Włodzimierza. Można by założyć,
że pominął je holenderski malarz, tymczasem także korony Jaropełka i
Kunegundy nie mają takich zawieszek. Łączą je nadto dwie podstawowe
cechy: złota opaska wysadzana kamieniami i perłami oraz poprzeczny
kabłąk z perłami. Można więc na tej podstawie wysunąć pogląd, że
pracujący dla Gertrudy malarz bezwiednie lub na wyraźne polecenie
fundatorki skopiował korony przedstawione na fresku. Nie wiadomo, czy
ich kształt odpowiadał rzeczywistym koronom noszonym przez
Jaropełka i
Kunegundę, jednak to pozostaje kwestią drugorzędną wobec ideowej wymowy
wskazanego podobieństwa.
Korony pierwszych władców Rusi Kijowskiej
Zagadnienie wyglądu i pochodzenia insygniów
pierwszych władców Rusi Kijowskiej jest szeroko komentowane w literaturze
przedmiotu, choć znacznie częściej punkt odniesienia stanowi tzw. czapka
Monomacha, w tradycji identyfikowana jako dar cesarza Konstantyna IX
Monomacha dla księcia Włodzimierza,